Những lễ hội ở Quảng Ninh thường được tổ chức vào mùa xuân hàng năm. Đây là dịp để mọi người du ngoạn, khám phá và cầu bình an cho năm mới.
Lễ hội Yên Tử
Yên Tử nổi tiếng với thiền phái Trúc Lâm, là trung tâm Phật giáo lớn nhất ở nước ta. Ghé thăm Yên Tử, bạn sẽ được tĩnh tâm, tách mình khỏi những xô bồ, náo nhiệt của chốn hồng trần. Lễ hội Yên Tử là cơ hội để các Phật tử và du khách thập phương đến trẩy hội, tham quan và chiêm bái nơi đây.
Vào mỗi dịp đầu xuân, người dân cả nước lại nô nức đến tham gia lễ hội Yên Tử, thường được tổ chức từ mùng 10 tháng giêng đến tháng 3 theo lịch âm tại vùng núi linh thiêng Yên Tử, thuộc xã Thượng Yên Công, thành phố Uông Bí.
Lễ hội đền Cửa Ông
Lễ hội đền Cửa Ông được diễn ra tại đền Cửa Ông thuộc phường Cửa Ông, TP Cẩm Phả từ mùng hai tháng giêng đến hết tháng 3. Chính hội được diễn ra vào ngày 2 tháng 3 âm lịch. Mục đích chính của lễ hội đó là tưởng niệm cũng như tỏ lòng biết ơn đối với tướng Trần Quốc Tảng và các tướng lĩnh có công dẹp giặc, mang lại bình yên cho dân.
Lễ hội đền Cửa Ông được tổ chức linh đình gồm 2 phần nghi lễ truyền thống gồm tế lễ và rước kiệu bài vị tướng Trần Quốc Tảng. Để tưởng nhớ tới hành trình tuần du của Đức Ông, kiệu được rước từ đền ra miếu và quay trở lại đền. Sau phần lễ, mọi người sẽ được tham gia các hoạt động văn hóa và trò chơi dân gian lôi cuốn như múa rồng, bịt mắt đập niêu, đánh trống, đẩy gậy, kéo co,…
Lễ hội chùa Ba Vàng
Lễ hội du xuân chùa Ba Vàng diễn ra vào tháng 1 âm lịch tại chùa Ba Vàng – ngôi chùa linh thiêng nằm ở lưng chừng núi Thành Đẳng, thuộc thành phố Uông Bí.
Lễ hội Chùa Ba Vàng thường được khai hội sau nghi lễ thỉnh chuông và gióng trống. Lúc này, mọi người cùng tiến hành các nghi thức nghiêm trang như dâng hương, thả bóng bay để cầu sức khỏe, bình an và mong cho quốc thái dân an. Đồng thời thầy trụ trì của chùa cũng kêu gọi những hành động thiết thực thể hiện tinh thần đoàn kết, xây dựng đất nước ngày một phồn vinh, hưng thịnh.
Lễ hội Bạch Đằng
Lễ hội Bạch Đằng (Giỗ trận) được tổ chức với quy mô lớn tại các đình, đền nổi tiếng như Trần Hưng Đạo, đình Yên Giang, đình Trung Bản, miếu Vua Bà, bãi cọc Bạch Đằng, đình Đền Công,…tại Yên Hưng, Quảng Ninh. Thời gian bắt đầu lễ hội từ 8 tháng 3 âm lịch hàng năm và thường được diễn ra khoảng 3 – 4 ngày.
Lễ hội Bạch Đằng mang ý nghĩa sâu sắc, tưởng nhớ công ơn vĩ đại của tướng Ngô Quyền, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn và Lê Hoàn cùng những vị anh hùng đã hy sinh trong cuộc chiến lịch sử khốc liệt trên sông Bạch Đằng.
Phần lễ dâng hương, khấn bái được tổ chức thường niên tại đền thờ Trần Hưng Đạo và miếu Vua Bà, sau đó là hoạt động rước kiệu. Phần hội lôi cuốn với nhiều cuộc thi, trò chơi dân gian, đồng thời tái hiện lại những cuộc tập trận gắn liền với người dân miền sông nước.
Lễ hội Tiên Công
Đây là lễ hội lớn tại Quảng Ninh và được công nhận là lễ hội văn hóa cấp quốc gia. Lễ hội Tiên Công được diễn ra từ mùng 7 tháng giêng âm lịch tại vùng đảo Hà Nam thuộc thị xã Quảng Yên. Lễ hội đặc sắc được tổ chức nhằm tưởng nhớ công ơn to lớn của 17 vị Tiên Công đã tạo dựng nên vùng đảo này.
Những gia đình có cụ ông, cụ bà từ 80 tuổi trở lên đến ngày lễ đều được cung kính phong là “Cụ Thượng”. Ngày chính hội, lễ rước cụ Thượng đi vòng quanh làng đến miếu Tiên Công rộn ràng theo nhịp trống và tiếng đàn nhạc. Người dân chuẩn bị chu đáo rất nhiều lễ vật quý để dâng hương. Ngoài ra, lễ hội Quảng Ninh độc đáo này còn là cơ hội để mọi người được tham gia rất nhiều hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh.